WPŁYW OGLĄDANIA BAJEK

NA FUNKCJONOWANIE DZIECKA

W WIEKU PRZEDSZKOLNYM  

         Dzisiejsza rzeczywistość to rzeczywistość, w której każdy z nas coraz więcej czasu poświęca  pracy. Pochłonięci obowiązkami i problemami zawodowymi przenosimy  je na życie prywatne. Zapominamy o rodzinie i najbliższych.  

          Taki obraz  współczesnego świata przyczynia się do tego, że  telewizja zajmuje istotne miejsce w procesie wychowania dzieci. Stanowi ona dla nich nie tylko źródło informacji o otaczającym świecie. Jest  także jedną z  form spędzania wolnego czasu.

Korzystanie z niej, pozbawione kontroli z naszej strony  stopniowo staje się  źródłem  wielu zagrożeń dla  małego odbiorcy.

         Jako rodzice powinniście  pamiętać więc  przede wszystkim o tym, że dzieci będące  w wieku przedszkolnym są szczególnie podatne na wpływ środków masowego przekazu, gdyż na tym etapie  trudno jest im odróżnić co jest rzeczywistością, a co fikcją. Te niekorzystne oddziaływania spowodowane oglądaniem bajek telewizyjnych mają  wpływ zarówno na zdrowie psychiczne jak i fizyczne. Zmiany te można zaobserwować także w zachowaniu i funkcjonowaniu dziecka.

Atrakcyjna forma bajek poprzez obraz, dźwięk i ruch przyciąga uwagę przedszkolaków, angażuje w losy swoich  bohaterów, a tym samym izoluje od prawdziwego świata.  Długie oglądanie  powoduje, że układ nerwowy naszego dziecka zmuszony jest do nieustającej pracy, co w efekcie końcowym powoduje zmęczenie i senność. W konsekwencji czas przedszkolaka spędzony  przed ekranem może powodować:

• zaburzenia komunikacji:

- dziecko skupia się na tym co ogląda, nie reaguje na pytania rodzeństwa, rodziców,

   interesuje  je tylko to co dzieje się na ekranie;

• zniekształcenie wyobraźni i aktywności twórczej;
• upośledzenie prawidłowej mowy u dzieci:

- często bohaterowie bajek czy filmów animowanych  porozumiewają się swoistą  

   niby - mową, którą naśladują dzieci);

•  wytwarzanie zachowań agresywnych i fobii, związanych z treściami oglądanych  

 filmów:

       -  częste oglądanie scen przemocy przyczynia się do powstawania agresywnych  

           zachowań u dziecka i stosowania ich w życiu codziennym np. podczas pobytu w 

           przedszkolu, zabawy z rówieśnikami. Można więc zauważyć pewną zależność,

           a mianowicie im więcej  scen opartych na przemocy ogląda dziecko, tym bardziej 

           uważa, że jest to prawidłowe zachowanie. Zwłaszcza wtedy jeżeli ogląda je sam bez

           obecności osoby dorosłej.

         Jako nauczyciele często obserwujemy u przedszkolaków, zwłaszcza chłopców fascynację  bajkami, w których bohaterowie posiadają jakąś „ moc” lub w których przedstawiona jest walka dobra ze złem, niestety za pomocą przemocy. Chłopcy pochłonięci losem bohaterów w zabawie nagminnie odzwierciedlają ich zachowania:

• nie potrafią skupić się na zajęciach,
• wypowiadając się posługują się zwrotami swoich bohaterów.

       Dzieci oglądające nadmiernie bajki telewizyjne pozbawione są także aktywności fizycznej gdyż zwyczajnie jej unikają.  Można by wymienić jeszcze wiele niekorzystnych aspektów jednak najważniejsze jest to żebyście Wy jako rodzice zrozumieli, że odpowiadacie za rozwój swojego dziecka i to kim w przyszłości będzie. Dlatego powinniście  mieć kontrolę nad tym co ogląda po powrocie z przedszkola lub w weekendy.  Oglądanie bajek – ( nie nadmierne) też może mieć dobre strony. Wystarczy, aby treści były dostosowane do wieku naszego dziecka i opierały się np. na przekazaniu wiedzy o otaczającym świecie, kształtowaniu prawidłowych postaw np. szacunku, tolerancji.

CO ZROBIĆ BY OGLĄDANIE BAJEK TELEWIZYJNYCH NIE MIAŁO NEGATYWNYCH KORZYŚĆI NA FUNKCJOWANIA DZIECKA ?

        Psycholodzy i pedagodzy uważają, że powinniśmy:

• unikać włączania bajek dzieciom do około drugiego roku życia;

W przypadku gdy rodzic chce włączyć dziecku bajkę, powinien w miarę możliwości obejrzeć ją razem z nim.  Stanowi to doskonałą okazję stworzenia sytuacji do swobodnych wypowiedzi dzieci, a więc rozwoju mowy. W trakcie oglądania możemy spytać np. Gdzie mieszka ten pies?. Jak nazywa się jego dom?.

• zadbać o to, aby dziecko oglądało programy/ bajki  telewizyjne oparte o krzesło lub fotel z nogami symetrycznie skrzyżowanymi, gdyż długotrwałe utrzymywanie nieprawidłowej postawy przyczynia się do skrzywienia kręgosłupa;
• przeciwdziałać  wadom wzroku, zapewniając dziecku odpowiednią odległość od telewizora :3,5 m, przy małym ekranie 2,5 m;
• zwrócić uwagę na porę oglądania, dzieci w wieku przedszkolnym nie powinny oglądać telewizji po dobranocce.
• określić z dzieckiem ilość oglądanych bajek;

Ważne jest żeby dziecko wiedziało gdzie są granice.

• zrobić „ detox” od bajek – np. niech bohater bajki pojedzie na urlop.

W tym czasie możesz sama wymyślić atrakcyjne zajęcie dla swojego dziecka np. lepienie z masy solnej, robienie doświadczeń.

Takie dni sprawią, że dziecko coraz chętniej będzie chciało z Tobą spędzać czas.

         Pomimo  wielu zastrzeżeń  i obaw jakie można mieć w stosunku do telewizji należy stwierdzić, że jest ona ważnym narzędziem w życiu człowieka, a na dziecko może mieć korzystny wpływ tylko wtedy, gdy nie koliduje przy tym z innymi zajęciami, a mianowicie:

• nie ogranicza czasu przeznaczonego na zabawy ruchowe lub zabawy na świeżym powietrzu;
• nie powoduje znudzenia dziecka;
• nie ogranicza kontaktów dziecka z otoczeniem: rodzicami, rówieśnikami.

Telewizja może więc dostarczać zarówno wiedzy jak i rozrywki. Warto zatem nauczyć dziecko ” posługiwania” się telewizorem, a oduczyć tego, by telewizor ”posługiwał” się nim.